Από την αρχή του 14ου αιώνα μέχρι και το τέλος του 17ου αιώνα το περιβόητο κυνήγι μαγισσών είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις. Εστία του προβλήματος αυτού αποτελούσε η περιοχή Σάλεμ της Μασαχουσέτης. Εκτός από το Σάλεμ όμως, «μάγισσες» εντοπίστηκαν και σε άλλες περιοχές, όπως το Σάλεμ Βίλατζ, Σάλεμ Τάουν, Ίπσουιτς, Άντοβερ, Βοστώνη και Τσαρλστάου. Από εκεί η δεισιδαιμονία περί μαγισσών εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Αμερική, ενώ σταδιακά έφτασε και στην Ευρώπη.

Τα πρώτα κρούσματα στο Σάλεμ

Το 1692 εκδηλώθηκαν οι πρώτες ενδείξεις μαγείας στο μικρό χωριό του Σάλεμ. Δύο κορίτσια, η Ελίζαμπεθ Πάρις και η Άμπιγκεϊλ Ουίλιαμς, αρρώστησαν και άρχισαν να συμπεριφέρονται περίεργα. Η πρώτη ήταν 9 ετών και κόρη του ιερέα Σάμιουελ Πάρις, ενώ η δεύτερη ήταν ανιψιά του και 11 χρονών. Δυστυχώς όμως κανένας δεν μπορούσε να ερμηνεύσει τα συμπτώματα αυτής της αρρώστιας. Αντιθέτως, ο γιατρός Γουίλιαμ Γκριγκς αφού εξέτασε τα κορίτσια, κατέληξε στο συμπέρασμα πως και οι δύο ήταν δαιμονισμένες.

Τα συμπτώματα που παρουσίαζαν ήταν βλασφημίες, σπασμούς, έδιναν στο σώμα τους περίεργες στάσεις, μυστήριες επικλήσεις και καταστάσεις έκστασης. Με τον καιρό η κατάσταση αυτή άρχισε να επηρεάζει και άλλες κοπέλες, γεγονός που ταρακούνησε το χωριό. Οι κάτοικοι του Σάλεμ πίεζαν τα κορίτσια να τους δώσουν τα ονόματα των υπαίτιων για την κατάστασή τους αυτή. Ζήτησαν μέχρι και την βοήθεια των κατοίκων άλλων γειτονικών χωριών για να βρουν τα άτομα που καταπιάνονταν με “έργα του Διαβόλου”.

Έτσι ξεκίνησε το κυνήγι μαγισσών με σκοπό τον εντοπισμό και την φυλάκιση των υπεύθυνων. Οι πρώτες γυναίκες που κατηγορήθηκαν για μαγεία, κάτι το οποίο ήταν ενάντια στην προτεσταντική παράδοση του τόπου, ήταν η Τιτούμπα, η Σάρα Γκουντ και η Σάρα Όσμπορν. Έτσι βγήκε ένταλμα σύλληψης στις 29 Φεβρουαρίου 1692 και για τις τρεις αυτές κοπέλες.

Οι τρείς κατηγορούμενες

Πρώτη κατηγορούμενη ήταν μια Ινδιάνα, σκλάβα του Σάμιουελ Πάρις, γύρω στα 50 χρόνια, ονόματι Τιτούμπα. Πρόφαση για την κατηγορία της αποτέλεσε το γεγονός ότι πίστευε σε μια θεότητα, την Obeah. Η Τιτούμπα έδινε συμβουλές για το μέλλον στους κατοίκους του Σάλεμ και έτσι οδηγήθηκε στην μαγεία και κατά επέκταση στην συνεργασία της με τον διάβολο. Φημολογείται μάλιστα πως κάποτε ο Σάμιουελ την είχε δει να βγάζει κάτι από τις στάχτες στο τζάκι και πως όταν την ρώτησε τι ήταν αυτό, εκείνη απάντησε ότι ήταν το γλυκό των μαγισσών. Εν τέλει η Τιτούμπα παραδέχτηκε την συνεργασία της με τον σατανά. Όμως δεν εκτελείται. Παραμένει στις φυλακές για δεκατρείς μήνες, ώσπου κάποιος άγνωστος πλήρωσε το αντίτιμο και την πήρε μακριά από το χωριό.

Δεύτερη κατηγορούμενη ήταν η Σάρα Γκούντ, νεαρή ακόμα σε ηλικία. Ήταν κόρη ενός Γάλλου ξενοδόχου, ο οποίος αυτοκτόνησε. Την περίοδο μάλιστα που βρισκόταν κρατούμενη στις φυλακές, έφερε στην ζωή την κόρη της.

Τρίτη κατηγορούμενη ήταν η Σάρα Όσμπορν. Ήταν μια μεγάλη σε ηλικία κυρία, η οποία δεν πήγαινε στην εκκλησία όσο συχνά επέβλεπε η νοοτροπία της εποχής. Επίσης, δεν είχε καλές σχέσεις με την οικογένεια Πάτμαν εξαιτίας ορισμένων νομικών διαφορών. Μετά από ανάκριση, αφού κρίθηκε ένοχη, παρέμεινε στην φυλακή. Εκεί άφησε και την τελευταία της πνοή.

Οι δίκες

Τον 17ο αιώνα οι κατηγορίες για μαγεία βρίσκονταν στην πρώτη θέση, καθώς αρκούσε μια μικρή αφορμή για να φτάσει κάποιος στα δικαστήρια. Κατηγορήθηκαν περίπου 200 άτομα. Από αυτά, μόνο τα 20 θανατώθηκαν δημόσια ως ένα είδος προειδοποίησης για τις υπόλοιπες μάγισσες. Η πρώτη εκτέλεση που έλαβε χώρα στο Σάλεμ ήταν εκείνη της Μπρίτζετ Μπίσοπ. Είχε την φήμη κουτσομπόλας και πάντοτε έβρισκε τρόπο να ανακατευθεί στις υποθέσεις των άλλων. Φυσικά μια τέτοια κατηγορία ήταν υπέρ αρκετή. Αφού κρίθηκε ένοχη από το Ανώτατο Δικαστήριο, η Μπίσοπ απαγχονίστηκε στον λόφο Gallows Hills (ο λόφος της κρεμάλας) στις 10 Ιουνίου του 1692.

Την περίοδο εκείνη, δεν υπήρχε κάποιο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα όριζε τι πρέπει να γίνει σε τέτοιες καταστάσεις. Έτσι, ο Ουίλιαμ Φιπς, ο βασιλικός κυβερνήτης της Μασαχουσέτης, έδωσε την λύση στο πρόβλημα. Πήρε λοιπόν την πρωτοβουλία να ιδρύσει ένα ειδικό δικαστήριο που θα αναλάμβανε αυτού του είδους τις υποθέσεις. Το δικαστήριο ιδρύθηκε τέλη Μαϊου. Δυστυχώς όμως η Σάρα Όσμπορν είχε ήδη πεθάνει, η Γκουντ είχε γεννήσει το παιδί της, ούσα φυλακισμένη και ο αριθμός των κρατούμενων είχε φτάσει τους 80. Από αυτούς πολλοί είχαν αρρωστήσει εξαιτίας των άθλιων συνθηκών διαβίωσης. Χωρίς να χάσει χρόνο λοιπόν το δικαστήριο έκρινε όλους τους κατηγορούμενους ένοχους! Μόνο όσοι ομολόγησαν την ενοχή τους γλύτωσαν από τον θάνατο. Η τελευταία εκτέλεση των μαγισσών πραγματοποιήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1692.

Οι εκτελέσεις

Οι τρόποι τιμωρίας των μαγισσών ποίκιλαν ανάλογα με την περιοχή και την ομολογία των κατηγορουμένων. Όπως και στην περίπτωση της Μπίσοπ, ο συνηθέστερος τρόπος εκτέλεσης ήταν ο απαγχονισμός. Επίσης υπήρχε περίπτωση να χορηγηθεί αμνηστία στους κατηγορούμενους μετά την δίκη, όπως έγινε με την Ελίζαμπεθ Πρόκτορ. Δεν ήταν όμως σπάνιο φαινόμενο και ο θάνατος διά λιθοβολισμού. Με αυτόν τον τρόπο βρήκε μαρτυρικό θάνατο και ο Γκιλς Κόρεϊ, ένας ηλικιωμένος. Ευτυχώς όμως πολλοί κατηγορούμενοι μπόρεσαν να το σκάσουν και να γλυτώσουν την εκτέλεση.

Ένας μύθος που περιστρέφεται γύρω από το μυστήριο που περιβάλει το Σάλεμ γενικότερα και το κυνήγι των μαγισσών ειδικότερα είναι το κάψιμο των μαγισσών. Κάτι τέτοιο πραγματοποιήθηκε την συγκεκριμένη εποχή, αλλά δεν έχει καμία σχέση με αυτό το οποίο έχουμε στο μυαλό μας σήμερα. Μετά την εκτέλεση των μαγισσών, οι κάτοικοι του χωριού φοβόντουσαν πως τα πνεύματα των νεκρών θα στοιχειώσουν την περιοχή. Για αυτό τον λόγο έπαιρναν τα άψυχα σώματά τους και τα έκαιγαν στην πυρά. Πολύ σπάνια έκαιγαν ζωντανές τις μάγισσες. Η συγκεκριμένη τιμωρία μάλιστα μετά την εμφάνιση των πρώτων αγγλικών αποικιών στην Αμερική απαγορεύτηκε.

Η δικαίωση των θυμάτων

Το γενικό δικαστήριο της Μασαχουσέτης το 1702 έκρινε παράνομα τα βασανιστήρια σε βάρος των «μαγισσών». Το συγκεκριμένο γεγονός αποτελεί σημείο τομής και έβαλε τέλος σε αυτό το μαρτύριο. Από εκεί και έπειτα ξεκίνησαν να απολογούνται οι κατήγοροι. Πιο συγκεκριμένα, η Αν Πάτναμ απολογήθηκε στην Πολιτεία το 1706. Αν και ήταν μόλις 12 ετών, είχε κατηγορήσει πάρα πολλούς ανθρώπους για την ενασχόληση με την μαγεία. Ομολόγησε μάλιστα πως δεν ήθελε να βλάψει κανέναν, αλλά είχε παρασυρθεί από τον Σατανά. Η απολογία της Πολιτείας προς τα θύματα συνέβη πολύ αργότερα, το 1957.

Σημαντική ήταν και η επιρροή που άσκησε η μαγεία του Σάλεμ στον μεγάλο συγγραφέα θεατρικών παραστάσεων Άρθουρ Μίλλερ. Ο συγγραφέας έχοντας αγανακτήσει από τις πολιτικές αδικίες που πραγματοποιούνταν στην εποχή του, ξεκινάει την συγγραφή του έργου του «Δοκιμασία» ή «Οι μάγισσες του Σάλεμ». Πρωταγωνιστής του έργου είναι ο Τζων Πρόκτορ. Εξαιτίας μια εξωσυζυγικής περιπέτειας, ο Τζων θέτει σε κίνδυνο την ζωή της γυναίκας του. Στην προσπάθειά του να την σώσει, αμφισβητεί την ύπαρξη μαγισσών και τονίζει πως οι δεισιδαιμονίες τις εποχής είναι δημιουργήματα του μίσους. Οποιοσδήποτε ήθελε να απαλαχθεί από τον εχθρό του, τον κατηγορούσε πως ασχολείται με την μαγεία. Με αυτόν τον τρόπο όμως καθιστά τον εαυτό του ύποπτο σε μια υπόθεση που ενδέχεται να μην έχει αίσιο τέλος…

Όταν η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη, ο φόβος παίρνει υπόσταση. Οι άνθρωποι του Σάλεμ έβλεπαν τον εαυτό τους σαν κάτοχο μιας ανώτερης αλήθειας. Αν το φως αυτής της αλήθειας έσβηνε, πίστευαν πως θα ερχόταν η συντέλεια του κόσμου. Όταν έχετε έναν ιδεολογικό κόσμο που θεωρεί τον εαυτό του τόσο αγνό, είναι φυσικό να τείνετε προς τα άκρα.

ΠΗΓΗ https://www.maxmag.gr/afieromata/salem/